انتخاب عنوان پژوهش مناسب

اولین قدم در انجام هر پژوهشی مشخص کردن عنوان پژوهش است. پژوهشگر نمی تواند بدون داشتن عنوان پژوهش، اقدام به انجام آن نماید.
برای انتخاب و ارائه یک عنوان مناسب پژوهش، رعایت نکات زیر لازم است:
1-    عنوان پژوهش باید به صورت عبارت کوتاه، مختصر و خبری (غیر سوالی) بیان شود، در واقع نباید خیلی کم و طولانی باشد.
2-    عنوان پژوهش باید با استفاده از واژه ها و تعابیر دقیق بیان شود.
3-    عنوان پژوهش نباید به صورت منفی باشد، زیرا هنگام پژوهش در مورد موضوعی، نباید پیش داوری منفی درباره آن موضوع وجود داشته باشد.
4-    در صورت لزوم باید جامعه آماری، و زمان و مکان انجام پژوهش به صورت دقیق بیان شود.
5-    در مجموع عنوان باید فشرده و مختصر باشد و هدف های پژوهش را به روشنی نشان دهد.
6-     عنوان پروپوزال می تواند از موضوع، هدف، فرضیه یا سوال پژوهش استخراج شود. اما باید به گونه ای باشد که کل طرح را دربرگیرد.
7-    در صورت وجود محدودیت خاصی در قلمرو پژوهش، ذکر آن در عنوان لازم است. در چنین مواردی می توان عنوان را به دو قسمت اصلی (برای نشان دادن موضوع پژوهش) و فرعی (برای نشان دادن قلمرو پژوهش) تقسیم کرد و نوشت.
8-    بهتر است از واژه هایی مانند بررسی، مطالعه، تبیین و ... در ابتدای عنوان پروپوزال اجتناب کرد.
9-    اگر پژوهش دارای متغیرهای مستقل و وابسته باشد، در عنوان پژوهش معمولا متغیر مستقل و وابسته بیان می شود. همچنین اگر تعداد متغیرهای مستقل بیش از یک مورد باشد به صورت عوامل بیان می شود. مانند: «بررسی میزان اعتماد اجتماعی در بین مردم شهر قم و عوامل موثر بر آن».

در ادامه عناوین تعدادی پایان نامه و رساله دکترا به عنوان نمونه ذکر شده است.
«نقش کیفیت، رضایت، ادراک توریسم درمانی و اعتماد بر وفاداری و نگرش به توریسم درمانی از دیدگاه کارمندان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی»
«ارزیابی بلوغ دولت الکترونیک و شناخت موانع آن در سازمان امور مالیاتی کشور در سال 1393»
«تاثیرات کاربرد استراتژی های رقابتی و تکنیک های حسابداری مدیریت استراتژیک روی عملکرد شرکت های تولیدی شهرک های صنعتی استان چهارمحال و بختیاری(در سال 1393)»
«ارائه مدل مناسب تسهیم دانش به منظور بهبود عملکرد در شرکت ملی صنایع مس ایران - مجتمع مس سونگون»
«رابطه بین حمایت اجتماعی ادراک شده و خودبسندگی با بهزیستی روانشناختی با نقش واسطه گری کمال گرایی در بین دانشجویان دانشگاه های شهر کرج»
«ارزیابی اثربخشی گروه درمانی شناختی - رفتاری بر افسردگی ،خودکارآمدی وتصویر بدنی زنان مبتلابه سرطان پستان»
«ارزیابی مدل روابط سبک های تربیتی و کیفیت زندگی والدین با مهارتهای اجتماعی کودکان 4 تا 6 ساله در سال 1392»
«مقایسه میزان هوش هیجانی در بین دانش آموزان دختر و پسر مقطع ابتدایی در شهر تهران».


همچنین رعایت موارد زیر در انتخاب عنوان یک پژوهش (اعم از طرح پژوهشی، پایان نامه کارشناسی و کارشناسی ارشد و رساله دکترا) مهم است:

• شرایط انتخاب موضوع تحقیق
• قابلیت اجرا و عملی بودن موضوع آن
• جدید بودن موضوع و اجتناب از دوباره کاری
• تناسب با زمان و مکان جغرافیایی
• مناسب بودن موضوع و داشتن حدود و ثغور مشخص
• باصرفه بودن موضوع؛ به طوری که فایده های انجام آن به مراتب بیشتر از هزینه های آن باشد.
• علاقه مندی و دانش پژوهشگر؛ موضوع انتخابی باید در حوزه کاری و تخصص پژوهشگر باشد و پژوهشگر به موضوع موردنظر علاقه مند باشد.

منابع:
صفری شالی، رضا (1386) راهنمای تدوین طرح تحقیق (پروپوزال نویسی). تهران: انتشارات جامعه و فرهنگ